بوکس

بوکس

امروزه بوکس بعنوان یک ورزش پر طرفدار در میان اقشار مختلف جامعه، بویژه جوانان رواج دارد.این ورزش با وجود طرفداران زیادی که دارد، پیوسته مورد انتقاد مجامع مختلف ورزشی ، مذهبی و پزشکی بوده است و به دو دلیل از این ورزش انتقاد کرده اند :
آسیب رسانی و خطرات احتمالی که به فرد ورزشکار تحمیل می شده است.تقویت روحیه پرخاشگری در سطح اجتماع و شباهت این ورزش با برنامه گلادیاتوری دوران باستان قدیم.

عده ای بوکس را در محافل ورزشی و پزشکی ، رویدادی همراه با عوارض جسمانی و عصب شناختی تلقی می کنند، اما عده ای نیز معتقدند که عوارض جانبی این ورزش بیش از سایر ورزشها نیست. با توجه به جاذبه های این ورزش برای قشر جوان و نوجوان ، بر متخصصین پزشکی ، علوم ورزش ، و روانپزشکی لازم است که برخی ابهامات موجود را در سایه تحقیقات علمی و به دور از سوگیری روشن کنند و نتایج بدست آمده را از طریق رسانه های گروهی در اختیار جوانان و خانواده های آنان قرار دهند.مغز انسان با وزن حدود ۱۴۰۰ گرم و حجم بالغ بر ۱۲۵۰ سانتی متر یکی از شگفت انگیز ترین بافت های زنده است که در نظام آفرینش با آن روبرو هستیم. مغز انسان توانایی آن را دارد که نظامهای کارکردی مختلف درون ارگانیزم را فعال ساخته و موجب حرکت ارگانیزم گردد، اطلاعات دریافتی را تعبیر، پالایش و تفسیر کند و مجموع پیامهای مورد نیاز را به طوری که سریعا قابل دسترس باشد، ذخیره کند و بدین ترتیب امکان حل مساله را فراهم آورد(۲). افزون بر این، انسان می تواند از طریق گفتگو با دیگران، تعامل مثبت و ارائه راه حل های مناسب دیگران را در رفع مشکلاتشان یاری دهد.

مناطق حسی، حرکتی، دیداری، شنیداری و ارتباطی کرتکس

آمارصدمات مغزی عمدتا ناشی از ضربات به سر می باشند که احتمالا سبب تغییرات در وضعیت ذهنی و روانی فرد بدون تغییر سطح هوشیاری می شوند. تغییر وضعیت ذهنی به دنبال ضربه وارد بر سر می تواند سبب تغییر جنبه های شخصیت ، حافظه (از بین رفتن حافظه)، نقایص عصبی یا فقدان هوشیاری گردد. آسیبهای مغزی ملایم ناشی از ضربه امری شایع در ورزشهای تماسی و سایر برخوردهای ورزشی است. میزان بروز صدمات سر بر حسب نوع ورزش و سن ورزشکار متفاوت است. بسیاری از صدمات وارد به ناحیه سر گزارش نمی شوند، زیرا اساساً صدمات خفیفی بوده و این صدمات چندان مورد توجه مربی یا ورزشکار قرار نمی گیرد.

بررسی تاثیر بوکس بر دستگاه عصبی ورزشکاران

پیروزی در یک مسابقه بوکس توسط ضربات هدفمند و مکرر به بدن و به طور عمده بر سر حریف ، به دست میاید.جوردن و همکاران در سال ۱۹۸۸ در بررسی MRI و نورولوژیک ۹ بوکسور آماتور فعال هیچگونه نتیجه غیر نرمالی را گزارش نکردند.
از سوی دیگر جوردن و همکاران در سال ۱۹۹۲ در سی تی اسکن ۲۳۸ بوکسور حرفه ای فعال ۲۵ نفر (۷%) نتایج غیر نرمال را گزارش کردند.بیوزارت- بولنج (۱۹۷۰) با ترسیم EEG قبل و بلافاصله بعد از مسابقه در ۱۲۳ بوکسور آماتور نتوانستند غیر نرمال بودن را حتی در مسابقاتی که به ناک اوت منجر شده بود نشان دهند.سیرونی و همکاران در سال ۱۹۸۲ در تحقیقی با عنوان یافته های CT اسکن و EEG در بوکسورهای حرفه ای و تشخیص اولیه آتروفی در بوکسورهای جوان که روی ۱۰ بوکسور آماتور و با استفاده از آزمایشهای نورو لوژیک، CT اسکن و EEG انجام گرفت ، نتایج الکتروآنسفالوگرافی غیر نرمال را در ۷۰ درصد بوکسورها گزارش کردند.اومالووبنت در سال ۲۰۰۵ تغییرات نورولوژیک مرتبط به آسیب مغزی ناشی از ضربات مکرر وارد بر سر بازیکنان بازنشسته فوتبال را ارزیابی کرد. نتایج نشان داد که در اثر آسیب های مغزی ناشی از ضربه سر بازیکنان ملی فوتبال امکان تخریب سیستم عصبی را در طولانی مدت فراهم می کند .محسن فلاحتی، حسن عشایری و اکبر بیان زاده در سال ۱۱۷۷ اثرات نوروسایکولو‍‍ژیک ورزش بوکس آماتور ایران را روی بوکسورهای فعال عضو تیم ملی و بوکسورهای بازنشسته ملی مطالعه کردند و نتیجه گرفتند که یک دوره (حداقل چهار ساله) ورزش بوکس آماتور موجب بروز اختلال در عملکردهای نوروسایکولوژیک افراد نمی شود. آنان دلایلی را برای این نتیجه خاطر نشان کردند که :این افراد بدلیل اینکه اعضای تیم ملی بوده اند ، ممکن است از ابتدا توانایی بالقوه بالایی در خصوص اینگونه کارکردهای تشخیصی و سرعتی داشته باشند. دوم اینکه احتمال دارد این توانایی را در نتیجه مداومت در تمرین ومسابقات بدست آورده باشند.تسوایر و استورلی (۱۹۸۹) ۶۹ فوتبالیست نروژی سنین ۱۵-۳۴ ساله که عموما بازیکن سرزن به شمار می آمدند را با گروه کنترل (۶۹ نفر )که به فعالیت دیگری اشتغال داشته و هیچگونه سابقه آسیب ناحیه سر و گردن و یا سابقه بازی فوتبال نداشتند، را با استفاده از الکتروآنسفالوگرافی مقایسه کردند . EEG شرکت کنندگان هنگامی به عنوان نرمال در نظر گرفته می شد که فعالیت زمینه ای در دامنه نرمال بوده وفعالیت آلفای منظم ،از ۸تا ۱۲ هرتز بود. EEG هایی به عنوان غیر نرمال خفیف منظور می شدند که فعالیت مرکزی(کانونی) و محیطی انها آهسته تر از ۸ هرتز بود و آن نتایجی غیر طبیعی در نظر گرفته می شد که اپیزود مرکزی آنان ۴ تا ۷ هرتز بوده و یا فعالیت پیش زمینه زیر ۸ هرتز داشتند . نتایج این مطالعه نشان داد که EEGهای غیر طبیعی در میان بازیکنان بمراتب بیشتر از گروه کنترل بوده است . ۷۸ درصد از EEGهای گروه کنترل نرمال بود، در حالی که ۵۶ درصد فوتبالیست ها EEG نرمال داشتند. EEGهای غیر نرمال بیشتر در میان بازیکنان جوانی یافت شد که تجربه و مهارت کمتر،و نیزبلوغ اسکلتی پایینتری داشتند.کریشکوا در سال ۱۹۸۹ در بررسی پنجاه بوکسور به شیوه EEG ، ۳۰ درصد EEGها را غیر نرمال گزارش نمود.هاگلندواریکسون (۱۹۹۳) آسیب مغزی احتمالی بوکسور ها را با گروه کنترلی متشکل از دوومیدانی کاران و فوتبالیستها ، مورد بررسی قرار دادند . غیر طبیعی بودن EEGدر ۳۲ درصد بوکسور ها نسبت به ۲۰ درصد فوتبالستها و۱۲ درصد دوومیدانی کاران یافت شد اما این تفاوت معنادار نبود. با این حال هیچگونه یافتهEEGغیر طبیعی شدید مشاهده نشد.کاستی در سال ۱۹۸۲ پس از بررسیهای نورولوژیک ، EEG ، نوروسایکولوژیک و سی تی اسکن ۱۴ بوکسور( ۸ بوکسور آماتور و ۶ بوکسور حرفه ای) یک مورد نتیجه نورولوژیک غیر نرمال و دو مورد آزمون نوروسایکولوژیک غیر نرمال گزارش کرد و در سایرموارد نتیجه غیر طبیعی مشاهده نشد.مک لاتچی و همکارانش (۱۹۸۷) در مطالعه روی ۲۰ بوکسور آماتور فعال و با انجام آزمایشهای نورولوژیک ، نوروسایکولوژیک ، EEG ، و CT اسکن ، ۷ نفر را با نتایج نورولوژیک غیر نرمال و ۸ نفر را با EEG غیر نرمال و ۹ نفر را با نواقص نوروسایکولوژیک خصوصا” در نواحی توجه ، حافظه کلامی و حافظه بصری گزارش کردندباتلر ، فورسیت و آدامز (۱۹۹۳) در بررسی تاثیرات شناختی بوکس آماتور و با ارزیابی نوروسایکولوژیک پیش از مسابقه ،بلافاصله پس از مسابقه و نیز در طول دو سال بعد مسابقه ، هیچ گونه بد کارکردی نورو سایکولوژیک را گزارش نکردند. گزارش دریو در سال ۱۹۸۶ پس از بررسی نوروسایکولوژیک ۱۹ بوکسور حرفه ای فعال و ۱۰ بازیکن بیسبال بعنوان گروه کنترل حاکی از نواقص و کمبودهایی در بوکسورها در مقایسه با گروه کنترل بود که با تعداد مبارزات بوکس همبستگی داشت.

بررسی اریک و همکاران در سال ۲۰۰۰ با عنوان آسیب حاد مغزی ناشی از تراوما جنبه های نوروسایکولوژیک ۳۸ بوکسور آماتور قبل و بعد از انجام یک مسابقه بوکس را در مقایسه با ۲۸ بوکسور که به انجام فعالیت جسمانی دیگر می پرداختند، نتیجه گرفتند که شرکت در مسابقه بوکس آماتور با وجود استفاده از کلاه محافظ می تواند موجب کاهش عملکرد عصب شناختی شود که این اختلال با عارضه های شناختی که به دلیل ضربه های مغزی ایجاد می شود مشابه است. باتلر (۱۹۹۴) در مقاله مروری و با استفاده از مطالعاتی که در آنان تستهای نوروسایکولوژیک در بوکسورهای آماتور بکار رفته بود، گزارش کرد که” یک دوره بوکس می تواند عکس العملهای حرکتی مناسب را بخصوص در دست غیر برتر کاهش دهد، ولی حتی در این جنبه نیز عملکرد بوکسور در دامنه نرمال قرار دارد. او همچنین با مرور تحقیقات انجام شده و از طریق مطالعات کنترل شده بوکسورهای فعال و بازنشسته و در بررسی طول دوره و سطح مسابقه ، بیان داشت که تاثیر بوکس روی عملکرد شناختی مرکزی منفی است”.پورتر و همکاران در برسی دامنه دار نوروسایکولوژیک ۹ سال( از ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۱ ) گزارش کردند شواهدی حاکی از زیانبخش بودن بوکس از لحاظ نوروسایکولوژیک در دست نیست. هیلبرونر و همکاران در سال ۱۹۹۱ پس از انجام آزمایشات نوروسایکولوژیک قبل و بعد از مسابقه که روی ۲۳ بوکسور آماتور فعال انجام شد نقص در حافظه و عملکرد حرکتی را گزارش کردند.مطالعه کمپ ، هیوستون و مک لئود در سال ۱۹۹۴ ، هیچگونه غیر طبیعی بودن نورو سایکولوژیک و توموگرافی بوکسور ها آماتور را در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نکردند. با این حال افرادی که تعداد مبارزات بیشتری داشتند، نمرات کمتری در آزمون نورو سایکولوژیک کسب کردند.بروگلیو و همکاران (۲۰۰۴) بیان داشتند که” شتاب ضربه فوتبال که منجر به آسیب عصبی می شود ، با بوکس مشابهت زیاد دارد. آنان در سال ۲۰۰۴ بلا فاصله بعد ۲۰ بار عمل هد زدن با سرعت ثابت به توپ فوتبال برای بررسی کنترل قامت گروه فوتبالیستهای دانشگاهی ، تست تعادل گرفتند که هیچگونه تفاوت معناداری را آشکار نکرد. جانسون و همکاران (۲۰۰۲) چابکی ۸۴ ورزشکار زن ومرد و هاکی روی یخ مطالعه کردند و تفاوت معناداری میان ورزشکاران که دارای آسیب مغزی ملایم بودند ، در عوارض پس از ضربه وارد بر سر در برابر گروه کنترل وجود دارد ولی تفاوت معناداری در عملکرد چابکی آنان مشاهده نشد.

نیکولاس کورسلیس به همراه گروهی از محققان بریتانیایی پس از بررسی دقیق مغز بوکسورهای بازنشسته ، ۴ نوع آسیب مغزی که با تغییرات رفتاری همبستگی داشت را شناسایی کردند. شایعترین مورد، ایجاد حفره در بخشهای خاصی از مغز بود که در بوکسورها به میزان ۱۷/۵ میلیمتر گزارش شد که این مقدار در مقایسه با غیر بوکسورها که ۶/۱ میلیمتر بود تفاوت زیادی را نشان می داد. او همبستگی معناداری میان این تغییرات ساختاری و توانایی احساسی و میزان عکس العمل بوکسورها مشاهده کرد. دومین تغییر ساختاری مربوط به آسیب ناحیه زیر قشری بوکسورها بود . این آسیب مغزی با سرعت افراد ، راه رفتن و آهسته شدن حرکات جابجایی آنان نسبت داشت. در سومین آسیب بوکسورهایی که پس از پایان دوره قهرمانی کماکان به بوکس ادامه می دادند، تغییراتی در برخی قسمتهای مغز مشاهده شد که شبیه عارضه پارکینسون بود. سرانجام چهارمین آسیب بوجود آمدن گره هایی در فیبرهای عصبی بویژه در لوب میانی مغز بود که بیشتر در بوکسورهای مسن مشاهده شد. این پژوهشگر نتیجه گرفت که این گره های فیبر عصبی بیشتر بدلیل ضربات مکرر وارده بر سر ایجاد شده اند تا افزایش سن و این آسیبها بدلیل دوره طولانی مدت بوکس افراد، حریفان قدرتمندتر و ضربات بیشتر وارده بر سر بوده است(۲۹). این قبیل مطالعات منجر به افزایش نظارت و همچنین ممنوعیت ورزش بوکس حرفه ای در سوئد(سال ۱۹۶۹) و نروژ(سال ۱۹۸۲) شد. در پی فعالیتهای انجام گرفته در دهه های اخیر ، کشورهای انگلیس ، کانادا و نیز سازمان پزشکی جهانی برای ممنوعیت این ورزش بیانیه هایی صادر کرده اند(۴۲،۴۳،۵۶،۵۷).در سال ۱۹۸۴ آکادمی پزشکان آمریکا به مخالفت با برنامه های ورزشی بوکس کودکان پرداخت(۲۸).
در سال ۱۹۹۰ جوردن ، وی و استون به مرور و ثبت آسیبهای ناشی از بوکس در مرکزتمرینات لمپیک ایالات متحده در یک دوره ده ساله اقدام نمودند. جدول ۵-۱-۱(۴۱).

محل آسیب تعداد آسیب درصد آسیب

اندام بالایی 147 ۹/۳۲
اندام پایینی ۱۰۷ ۹/۲۳
سر و صورت ۹۲ ۶/۲۰
کمر ۲۱ ۹/۶
مغز ۲۹ ۵/۶
ستون فقرات ۲۳ ۱/۵
ناحیه سینه ۱۷ ۸/۳
کلیه ۱ ۲/۰
جمع کل ۴۴۷ ۱۰۰

آسیبهای ناشی از بوکس در یک دوره ده ساله در مرکز تمرین المپیک آمریکا

اگرچه آسیب مغزی به میزان بالایی نبوده است (۵/۶درصد) ولی حتی این میزان نیز می تواند حاکی از خطرات بالقوه این ورزش باشد.

سازو کار ضربه به سر در ورزش بوکس

اصابت ضربات مکرر و متعدد در طی یک نوبت بوکس ، امری اجتناب ناپذیر است.اگر چه برخی از ضربه های وارده بر سر می توانند نسبت به ضربات دیگر شدیدتر باشند ولی هیچکدام از این ضربات نباید ناچیز شمرده شده و هر کدام می توانند بالقوه آسیب زا باشند.
بطور کلی می توان آسیب های ناشی از ضربه وارده به مغز را به سه دسته تقسیم کرد:آسیب ضربه مغزی خفیف که عبارت است از کاهش سطح هوشیاری به مدت ۵ دقیقه یا کمتر با نمره ملاک اغمائ گلاسکو(پزشکان اغلب این شاخص را برای نشان دادن دامنه آسیب و احتمال بازیافت آن بکار می برند. نمره بالا نشاندهنده ابتلای خفیف و نمره پایین نشان دهنده شدت بالاست). ننمره اغمای ۱۳ تا ۱۵ که به فراموشی به مدت کمتر از یک ساعت پس از وقوع ضربه می انجامد . یعنی ناتوانی فرد در ذخیره یا حفظ اطلاعات جدید در ذهن پس از وارد شدن ضربه سر رخ می دهد.آسیب مغزی متوسط عبارت است از کاهش سطح هوشیاری برای بیشتر از ۵ دقیقه و کمتر از ۶ ساعت با نمره اغمای گلاسکو تا۱۲ و فراموشی به مدت ۱ تا ۲۴ ساعت پس از ضربه و آسیب ضربه ای مغزی شدید عبارت است از کاهش سطح هوشیاری بیشتر از ۶ ساعت و یا بیش از آن با نمره اغمای گلاسکو ۳ تا ۸ و یا فراموشی به مدت ۲۴ ساعت بعد از ضربه.ضربه مغزی عمدتاً ناشی از ضربات و تروما به سر می باشند که سبب تغییر وضعیت ذهنی و روانی با یا بدون تغییر سطح هوشیاری می شوند. تغییر وضعیت ذهنی به دنبال ضربه وارد بر سر می تواند سبب تغییر شخصیت، حافظه و نقایص عصبی یا فقدان هوشیاری گردد. مکانیسم آسیب سر در ورزشها متفاوت است. مکانیسم های احتمالی آسیب دیدگی شامل نیروهای فشارنده ( اصابت ضربه به سر سبب آسیب مغز در محل اصابت، ناشی از فشرده شدن مغز در آن ناحیه ) یا نیروهای کششی وارده به سر ( سبب آسیب مغز در سمت مقابل جهت کشیده شدن سر ) یا اعمال نیروهای چرخشی روی سر(مثل پرتاب شدن از روی موتور و غلت زدن). این مکانیسم ها سبب تغییر در خونرسانی، کارکرد و نیاز به انرژی مناطق خاصی از مغز شده و به اختلال عملکرد آن بخش صدمه دیده می انجامد.

تاثیر بوکس بر سیستمهای عصبی

متخصصان بالینی در ورزش طیفی از آسیب های سر را تشخیص می دهند که دامنه آن از ضربات مغزی خفیف تا آسیب های نافذ و کشنده مغز را دربرمی گیرد. تبیین سازوکار آسیب مغز در ورزش بوکس پیچیده است. زیرا به هر دوی تاثیر ضربات مستقیم دستکش بر جمجمه و نیز حرکت مغز و جمجمه در پاسخ به آن بستگی دارد. در لحظه برخورد ضربه به جمجمه ، شتاب گذرایی به سر وارد می شود. جمجمه سریعتر از مغز حرکت می کند و این بدلیل اینرسی است . هنگامیکه جمجمه گرایش به استراحت دارد ، مغز به حرکت ادامه می دهد. چنین ضرباتی مسئول علائمی هستند که جراحان مغز و نورولوژیستها آنرا ضربه مغزی می نامند . نشانگان ضربه مغزی ممکن است شامل سردرد ، تهوع ، گیجی ، مشکلات شناختی ، تغییر شخصیت ، افسردگی ، برانگیختگی ، و اختلالات احساسی و رفتاری باشد.اصابت ضربه به سر در ورزش بوکس، امری اجتناب ناپذیر است . سازمان جراحی نورولوژی آمریکا ۹۰% بوکسور ها را متحمل به آسیب مغزی گزارش می کند.رایج بودن آسیب های سر در بوکسورها تعجب آور نیست، زیرا هنگامی که یک بوکسور ضربه مستقیمی را در ناحیه سر دریافت می کند معادل ضربه ای است که یک چکش ۹ کیلو گرمی با سرعت ۳۲ کیلومتر در ساعت ، بر جسم وارد می سازد. ضربه به سر می تواند سبب شکستگی استخوان های سر و صورت و آسیب بافتهای مغزی شود. این ضربات می توانند منجر به آسیب سطح مغز، پارگی شبکه عصبی، جراحات ، خونریزی و گاهی تولید لخته های بزرگ داخل مغز بشود . درجه آسیب مغزی بر بوکسورها بستگی به حرفه ای یا آماتور بودن آنها دارد.۸۰ درصدآسیب های مغزی خفیف اند. ضربه مغزی از جمله آسیب های خفیف مغزی است که به تشخیص دقیق و درمان مناسب نیاز دارد و گرنه موجب عوارض طولانی مدت خواهد شد.توافق کلی در خصوص تعریف استاندارد ضربه مغزی در دست نیست. اما یک تعریف رایج قابل قبول عبارتست از ” فرایند پاتولولوژیک پیچیده که بوسیله نیروی بیومکانیکی ناشی از تراوما ایجاد شده ، که مغز را تحت تاثیر قرار می دهد”. کلی و روزنبرگ مشکلات حافظه و توجه را صرفنظر از اینکه ورزشکاران هوشیاری خود را از دست داده یا نه، بعنوان عوارض حاد بوجود آمده در ورزشکارانی که دچار ضربه مغزی شده بودند، گزارش کرده اند.

تشنجهای ناشی از ضربه مغزی

درورزش های پر برخورد تشنج ناشی از ضربه مغزی چندان رایج نیست، اما رابطه ای معناداری با آسیب های خفیف سر وجود دارد. معمولا این نوع تشنج ها در ظرف دو ثانیه پس از برخورد فیزیکی رخ داده، ولی با آسیب ساختمان مغز همراه نیستند . سرنوشت آن بستگی به علت آسیب ، موضع آن ، وشدت و دامنه نورولوژیک آن دارد. فقدان آسیب ساختمانی یا ضایعه عصبی -روانی طولانی مدت ، نشان از طبیعت خوش خیم بودن آنها دارد. به جز ورزش بوکس ، هیچگونه شواهدی مبنی بر خطرات دراز مدت ضربه های متوالی مغزی در دست نیست. ورزش بوکس وضعیت منحصر به فردی دارد، زیرا ضربه های مکرر و تشدید ضایعات، خطر های عصبی زیادی را در بر دارد.

آسیب مغزی بوکس در شرایط ذیل رخ می دهد:

الف- حرکت چرخشی مغز بدلیل وارد شدن نیرو (شتاب) چرخشی توسط زخمهای ناشی از کشیده شدن وریدها و آسیب آکسونی پراکنده که بوسیله تخریب مسیرهای بلند عصبی در جسم سفید و ساقه مغز ایجاد شده و منجر به خونریزی زیر سخت شامه ای می گردد.
ب-نیروی خطی وارد بر سر که منجر به خونریزی یا خون مردگی خفیف نواحی پاراساجیتال کورتکس مغز ،آسیبهای ایسکمیک مخچه و تخریب آکسونی ساقه مغز می شود.

ج-صدمه به کاروتید و وارد آوردن فشار به سینوس کاروتید که خود می تواند منجر به ایسکمی در مغز شود.د-ایجاد شتاب در سر بدلیل افتادن روی طنابها ی رینگ و یا حریف که منجر به صدماتی در نقطه مقابل سطوح دربرگیرنده لوبهای پیشین و گیجگاهی و همچنین خونریزیها و خون مردگیهای خفیف می شود.

شرایطی که منجر به آسیب مغزی در بوکس می شوند

نتیجه گیری: به طور کلی پیشینه های علمی پیرامون بوکس حرفه ای بر این امر دلالت می کند که خطرات جدی در زمینه آسیب مغزی وجود دارد، اما مطالعات مربوط به بوکس آماتور چنین قطعیتی را نشان نمی دهد و در این خصوص نیاز به مطالعه های بیشتری می رود.

بوکس

 بوکس یا مشت‌زنی یکی از رشته‌های ورزش رزمی است که در آن دو نفر با ضربات مشت با یکدیگر مبارزه می‌کنند.

مسابقه ورزش بوکس بطور رسمی در ششصد و هفتاد و هفت سال قبل از مسیح در بیست و سومین بازی المپیک در هاین که اولین نبرد این ورزش است شروع شده و «ابراستوس» اهل سمیرنا در این مسابقه فاتح و قهرمان شناخته شد.

این‌که قدیمیترین نبرد بوکس به چه نوع صورت گرفت و چگونه با یکدیگر می‌‌جنگیدند معلوم نیست. چنانکه در تواریخ روم ذکر شده است که طرفین مشت‌های خود را به چرم‌های خامی محکم بسته و سعی می‌کردند که با ضربات محکمی از این مشت‌های سخت و سنگین حریف را از پای در آورند. البته این مسابقات بدون رعایت وزن بدن انجام می‌‌شد.

ملائکوماس که پدرش نیز چهل و پنج سال بعد از مسیح فاتح بوکس و قهرمان المپیک گردیده بود عموم رقیبهای خود را تنها با فن (نه با زور و قدرت) مغلوب می‌‌ساخت. مسابقه‌هایی که بدین صورت وقوع می‌‌یافت بدون انقطاع بود و دائماّ در میدان‌های مسابقه یک ورزشکار با قهرمانان آماده بنبرد بوده و هرکس که از بین تماشاچیان داوطلب مسابقه بود دست خود را بلند می‌‌کرد. ملائکوماس قهرمان رومی که در اکثر نبردها ورزشی بدین نوع فاتح می‌‌گردید بالاخره در یک مسابقه که حریف او کشته شد اشتهاری بسزا یافت. در این مسابقه‌ها قهرمانان دوره امپراتوری روم دستهای خود را باآلتی شبیه به دستکش که روی آن میخهای محکم فولادی کوفته شده بود مجهز می‌کردند و نیز یک نوع دستکش مخصوص دیگر که از چرمهای سخت و محکم در دست می‌‌گرفتند و مسابقه را شروع می‌‌کردند. با استفاده این دستکشها در هر مسابقه یکی از دو طرف حتما سخت مجروح یا مقتول می‌‌شد سبب شد که مسابقه‌های بوکس بدین شکل ترک شود. در واقع بازی بوکس با از بین رفتن مسابقه‌های المپیک توأم گردیده و در سال ۴۰۰ بعد از میلاد قهرمانان ورزشهای مختلف بوکس را به کلی فراموش کردند. در همان عصر یا چند قرن بعد ورزش کشتی گیری که مخاطرات ان کمتر از اینگونه بوکس‌ها نبود متداول شد و از ورزشهای عمومی گردید.

مقارن با آغاز قرن هیجدهم مجدداَ بازی بوکس و کشتی گیری که هر دو از بین رفته بودند شروع شد بطوریکه حکایت می‌‌شود یک نفر کشیش ایتالیایی که نامش «سن برنادن» بود به جوانان عصر خود فن بوکس را می‌‌آموخت و منظورش از این عمل این بود که دوئل (مبارزه با شمشیر) را که پیوسته به مرگ یکی از دو حریف پایان می‌‌یافت منسوخ نماید و به جای آن نبرد با مشت که خطر آن کمتر است متداول کند. سن برنادن رواج این فن را یک نوع احسان و نیکوکاری می‌‌دانست از این رو او را پدر بوکس نامیده اند.

در لندن هم یکی از استادان شمشیر بازی به نام جمس فیک مدرسه ورزش بزرگی دائر کرد که گذشته از تعلیم شمشیر بازی و نیزه‌پرانی و غیره فنون بوکس را نیز به شاگردان خود می‌‌آموخت.

جمس فیک برای مشت‌زنی قواعد و قوانین مخصوصی وضع نکرد بلکه مثل امروز محوطه‌ای که اطراف آن با طناب محصور است ایجاد کرد و به شاگردان خود چنین اجازه داد که در حین بوکس حق دارند یکدیگر را گرفته و به شکل کشتی به زمین زنند در این کشتی‌گیری هر کس که بر زمین نمی‌خورد فاتح محسوب می‌‌شد. برای این چنین مسابقه‌ها چنانکه ذکر شد قواعد خاصی وضع نشده بود از این لحاظ بسیار خطرناک می‌‌شد و داوطلبان بوکس پس از محاربه مشت و گلاویز شدن با یکدیگر گاهی هر دو به زمین می‌‌خوردند و در نتیجه تعیین و معرفی فاتح بسیار مشکل می‌‌شد.

پس از ایجاد بوکس به این صورت یکی از استادان ورزشکار انگلیسی موسوم به چک بروکتون در سال ۱۷۴۹ در مسابقه‌ای که داور قوانین و دستورات مخصوص وضع کرد وسعت میزان مسابقه و عده اشخاصی که حق ورود به محوطه میدان بازی را داشتند معلوم کرد. ولی هنوز این بازی به طور رسمی معول نشده بود و در هر جا که مشت زن‌ها مسابقه می‌‌دادند پلیس آنها را متفرق می‌‌ساخت.

در قرن هیجدهم با اینکه انواع ورزشها در انگلستان بحد اعلاء ترقی خود رسید و قهرمانان بسیاری دیده می‌‌شد به این دلیل هیچ اهمیتی به این ورزش نمیدادند و آن را ورزشی خطرناک میدانستند زیرا تصور می‌‌شد که یکی از داوطلبان حتما بایستی کشته یا سخت مجروح گردد.

جون جاکسون که از استادان بوکس قرن هیجدهم بود تدریجا بوکس را رسمی کرد و چون خود استاد بی نظیری بود در هر مسابقه مبالغ هنگفتی عاید او گردید زیرا از همان موقع جوائز سنگینی برای قهرمانان این فن معین شده بود. این شخص اولین مشت زن و قهرمان عصر خود بود و توانسته بود این ورزش را در دنیا رواج دهد.

در سال ۱۸۳۵ جمس پورله ورزشکار انگلیسی این ورزش را به آمریکا برد. ولی پیشرفت آن به قدری سریع بود و به اندازه‌ای آمریکائی‌ها به این ورزش راغب بودند که در سال ۱۸۶۰ یعنی ۲۵ سال پس از ورود این ورزش در آمریکا جون سن هیس آمریکایی توانست در سرزمین انگلستان که این بازی وضع شده و قرنها قهرمانان دنیا از آن مملکت بوده‌اند فاتح گردد و در تمام دنیا بی رقیب باشد.

با آنکه جک بروگتون مدت هه بود که دست کش مخصوص بوکس را اختراع کرده بود ولی بیش از یکی دو مورد آن را به کار نبرده بودند و در اکثر مسابقه‌ها با مشت گره شده و بدون دست کش با یکدیگر می‌‌جنگیدند از همین جهت مدت مسابقه و دوره آن خیلی طول می‌‌کشید طویل‌ترین دوره‌ای بوکس که در سال ۱۸۲۴ در ۲۳ ژوئیه بین قهرمانان آمریکائی میکه مادن و بیل هایس انگلیسی در انبرگ انگلستان انجام شد. این مبارزه جمعاَ شش ساعت و سه دقیقه بطول انجامید.

ورزش بوکس با وضعیت کنونی از سال ۱۸۹۰ یعنی پس از آنکه مارکیز کوئینزبری قواعد جدیدتری وضع کرد و استعمال دست کش بوکس را رسمی کرد شروع شد. او مدت هر دوره بوکس را سه دقیقه و فواصل بین دورها را یک دقیقه معین کرد و چون این دستور می‌توانست نتیجه نیکویی برای ورزیدن و رفع خستگی بشود از طرف عموم ورزشکاران دنیا قبول شد و طریقه‌ای که کینز معین کرده بود متداول و مرسوم گردید.

برای اولین دفعه مسابقه با وضع جدید در سال ۱۸۹۲ در هفتم سپتامبر در ارولئون بین جون سولیوان آخرین قهرمان مشت‌زن بدون دست کش که قهرمان تمام آمریکا بود و جوانی بیست و شش ساله موسوم به جمس می‌‌کوربت که او نیز آمریکائی و ار رقیب خود دو سال کوچک‌تر بود انجام و پس از ۲۱ دوره (راند) مبارزه قهرمان قدیم دنیا که بدون دستکش عنوان و مقام عجیبی پیدا کرده بود مغلوب قهرمانی شد که با دستکش بوکس را آموخته بود.

تاریخچه بوکس در ایران

معروف است که هوارد باسکرویل از آمریکا که به مدیریت کالج آمریکائی در رضاییه منصوب شده بود، نخستین کسی است که ورزش بوکس را به ایران آورد. او بعدها با مشروطه‌خواهان ایران همراه شد و در جریان جنگی کشته شد.

سالهایی که صنعت سینمای ایران ترقی کرد جوانان روی پرده سینما این ورزش را دیده و با خود تمرین می‌‌کردند چند نفری هم که در آن سالها به خارج برای تحصیل رفته بودند به این ورزش آشنا شدند. در سالهای ۱۳۱۴ یک نفر مهندس چکسلواکی موسوم به فایت که مامور ایران در کمپانی اشکودا در تهران شده بود وارد ایران شد. فایت یکی از قهرمانان معروف سنگین وزن اروپا بود و چندین سال قهرمان اروپا بود و یک بار هم ماکس شملینگ آلمانی را مغلوب کرده بود. چند نفر از علاقه‌مندان در آن دوران نزد ایشان مشغول به تمرین شدند که آقایان ناطقی (محصل مدرسه نظام) و استوار زنگنه پور از جمله این افراد بودند.

در همین سالها در بعضی از شهرهای ایران جوانان به این ورزش آشنا شدند برای مثال درمشهد منوچهر مهران و حسین بنایی و چند نفر دیگر نزد یک نفر آلمانی مهندس برق به تمرین این فن مشغول بودند.

از سال ۱۳۱۸ که به دستور رضا شاه مسابقات قهرمانی کشور شروع شد تا سال ۱۳۲۴ این ورزش جزء برنامه نبود. علت اصلی نبودن وسائل و مربی و نبودن مقررات لازم بود. بالاخره در سال ۱۳۲۳ این ورزش مورد توجه اداره تربیت بدنی واقع شد و برای اولین دفعه بطور رسمی جزء برنامه مدارس و دانشکده‌ها شد این مسابقه با وسائل آمریکایی‌ها و قضاوت آمریکایی‌ها و «محمد پور» و «عبدالله نادری» انجام شد در خاتمه مسابقه گلدان نقره‌ای جهت یاد بود و قدر دانی از زحمات مربی ورزش آمریکایی توسط رئیس اداره تربیت بدنی (ابوالفضل صدری) به ایشان داده شد. این عمل موجب نهایت نزدیکی روابط ورزشی ما شد چنانچه جوانان ایرانی در اکثر مسابقات با آمریکایی‌ها شرکت نمودند و غالبا هم پیروز می‌‌شدند. یک روز سروان پل دولین به آقای نادری گفتند بد نیست که با دستکش ما و دکتر و مربی ما و به طور کلی با دست خودمان ما را کتک می‌‌زنند. در سال ۱۳۲۴ از طرف اداره تربیت بدنی آقای نادری مامور شدند جهت مسابقات قهرمانی تهران رینگ بوکس تهیه نمایین که قیمت ان هم ۱۵۰۰۰۰ ریال بوده است. و طبق نقشه ایکه از آخرین مدل تهیه شده بود ساخته شد. که این رینگ مزبور از طرف را آهن به سازمان تربیت بدنی ایران هدیه شد. در سال ۱۳۲۴ برای اولین بار با کمک اولیای ارتش آمریکایی مقیم ایران و با واگذاری مقدار کافی وسائل و قضاوت و لوازم مورد احتیاج مسابقه دستجات آزاد انجام شد .

بوکس در ایران پس از فعالیتی ۳۴ ساله با پیروزی انقلاب دچار وقفه شد این رشته پس از ده سال بار دیگر راه اندازی شد و بدلیل ابهامات ایجاد شده و عدم تفاوتی که در جامعه بین بوکس حرفه‌ای و آماتور وجود داشت این رشته جایگاه گذشته خود را بدست نیاورد و در این میان مسائل شرعی و برخی اظهارات در این زمینه بر ابهامات افزود و ذهنیت‌های منفی نسبت به بوکس ایجاد کرد.

وزن دستکش

وزن دستکش تا متوسط وزن ۸ اونس ؛ متوسط ۱۰ اونس و برای سنگین وزن ۱۲ اونس کمتر نباشد.

محل بوکس

محل مسابقه بوکس رینگ نام دارد و از چهار طرف توسط ۴ طناب با فاصله ۳۰ ، ۶۰ ، ۹۰ و ۱۲۰ سانتیمتر از زمین پوشیده شده است. قطر طنابها یک اینچ و روی آن توسط پارچه نرمی یا لاستیک پوشانده می‌‌شود. اندازه استاندارد رینگ بوکس آن از داخل طناب‌ها ۶٫۱۰ × ۶٫۱۰ متر مساوی با ۲۰ ×۲۰ فوت و از خارج ۸ × ۸ متر مساوی با ۲۶ × ۲۶ فوت است.

کف محوطه بوکس بایستی با تشک پوشانیده و روی تشک را نیز با برزنت محکم شده و توسط طناب به کف محوطه بسته ‌‌شود.

اوزان مسابقه

مسابقات بوکس آماتور در یازده گروه وزنی و مسابقات بوکس حرفه‌ای در پانزده وزن برگزار می‌شود.

نکاتی در مورد امتیازات مسابقه

۱- تعداد ضربات – ضرباتی که مطابق قانون و بدون دفاع به هدف اصابت نماید ۲- . ۳- حمله و روش صحیح بوکس لازم است کاملاً مورد نظر باشد. ۴- ضربات خطا و غیر فنی حساب نمی‌شود ۵- در موقعی که داور وسط خطا را دیده و تذکر می‌‌دهد در صورتی که از سه بار بیشتر تکرار شود امتیاز کسر شود توسط داورها ضربات صحیح بایستی با مشت بسته و با سطح جلو چهار انگشت و یا چهار بند دست زده شود. محل صحیح ضربات جلوی صورت و طرفین آن , جلوی بدن بالاتر از کمربند و طرفین ضربه زده شود , روی ساعد و بازو و دستکش امتیاز نخواهد داشت. نسبت به اتفاقات آنی تصمیم داور وسط قطعی است و در غیر این صورت کمیته مسابقات تصمیم لازم را می‌‌گیرد.

تغذیه در ورزش بوکس

ورزشکاری که در رشته بوکس فعالیت می کند باید فراتر از رژیم سنتی که شامل ۳ وعده غذایی بی کم و کاست در هر روز است مصرف کند. رژیم غذایی مناسب ومکمل درمانی باعث افزایش میزان انرژی ، ارتقاء رشد ماهیچه ها و بهبودی بعد از انجام فعالیت ورزشی می شود. با رژیم غذایی مناسب ومکمل درما نی شما قادر خواهید بود که سخت تر تمرین کنید وسریع تر به حالت اولیه قبل ازانجام فعالیت ورزشی بر گرد ید. وقتی شما سخت تر تمرین کنید، سطح آمادگی شما نیز بهتر می شود.

ورزشکاران رشته بوکس به مقدار بالاتری از ویتامین ها و مواد معدنی نیاز دارند، که این هم بدلیل طبیعت ورزشی است که انجام می دهند.

ویتامین ها:

متابولیسم ،رشد مناسب و برگشت به حالت اولیه هر یک از سلول های بدن بعد از انجام فعالیت های ورزشی سنگین، به عکس العمل های بیوشیمیائی وابسته است. این عکس العمل های بیوشیمیائی به ویتامین ها و مواد معدنی خاصی ( که عمل آنها را تسهیل می کنند) وابسته هستند. عدم توانایی در تأمین مقدار کافی این مواد مغذی منجر به کاهش سطح توانایی افراد می شود. همچنین تولید

انرژی  و رشد ماهیچه ها به مقدار زیا دی به ویتامین ها  و مواد معدنی خاص وابسته است. بدون ویتامین ها توده عضلانی  ضعیف خواهد شد ، تراکم استخوانی کم می شود و سیستم های بدن به خوبی کار نمی کنند. ورزشکاران رشته بوکس به مقدار بالاتری از ویتامین ها و مواد معدنی نیاز دارند، که این هم بدلیل طبیعت ورزشی است که انجام می دهند. انجام ورزشهای سخت منجر به تخلیه مواد مغذی می شود.

گلوتامین:

گلوتامین بیشترین اسید آمینه مو جود در داخل بافت های ماهیچه ای است. گلوتامین، بیشتر از ۶۰ درصد حوضچه اسید آمینه داخل ماهیچه اسکلتی را تشکیل می دهد.

گلوتامین، نیتروژن مورد نیاز برای ساختمان ماهیچه را به درون سلولهای ماهیچه آزاد می کند. این مطلب ثابت شده است که، گلوتامین با جلوگیری از تخریب بافت ماهیچه به رشد ماهیچه کمک می کند. وقتی ما سخت تمرین می کنیم سطح گلوتامین به طور شدیدی پایین می آید. غلظت گلوتامین تا وقتی که برگشت به حالت اولیه به طور کامل انجام نشود پایین باقی می ماند. این روند بسته به شدت ورزش متفاوت است. درطی انجام ورزش بوکس گلوتامین زیادی از بافت ماهیچه تخلیه می شود. در این حالت ما با خستگی مواجه می شویم که مکمل درمانی با گلوتامین می تواند مفید باشد. مکمل درمانی با گلوتامین جلوی کاهش سنتز پروتئین ماهیچه را می گیرد.

کراتین:

کراتین مونوهیدارت باعث افزایش توده بدنی می شود که این بدلیل افزایش برگشت انرژی به ماهیچه است. کراتین، سطح انرژی را از طریق افزایش میزان ATP زیاد می کند. ورزشکاران رشته بوکس باید مراقب دریافت کراتین باشند. چون با دریافت کراتین افزایش خفیفی در وزن مشاهده می شود که این به دلیل احتباس

آب  در ماهیچه اسکلتی است. کراتین می تواند باعث افزایش نیروی کششی شود. ورزشکاران رشته بوکس باید در روز ۳ گرم مکمل کراتین دریافت کنند. ولی باید از مصرف زیاد کراتین اجتناب کنند. توصیه ما این است که مقدار بسیار کمی کراتین را در جلسات ورزشی غیر هوازی استفاده کنید. کراتین را درست قبل از مسابقه استفاده نکنید، چون ممکن است باعث افزایش وزن شود ( بنا به دلیلی که در بالا گفته شد.) که این در زمانی که وزن کشی قبل از شروع مسابقات انجام می گیرد، ممکن است مشکل ساز باشد. اگر مکمل کراتین درست دریافت شود وزن بدست نخواهید آورد. مکمل کراتین را در بین زورآزمائی ها یا در زمانی که در حال تمرین نیستید استفاده کنید.

بهترین زمان برای دریافت مکمل اسید های آمینه شاخه دار بلافاصه قبل و بعد از انجام فعالیت ورزشی است.

اسیدهای آمینه:

اسید های آمینه واحدهای ساختاری پروتئین ها  هستند. بدن انسان به ۲۲ نوع اسید آمینه نیاز دارد. این اسیدهای آمینه مولکولهای بزرگ پروتئین  را تولید می کنند که باعث می شوند شما زنده بمانید. اسیدهای آمینه، موادی مانند آنزیم ها ، هورمون ها و نوروترانسمیترها ( انتقال دهنده های عصبی ) را می سازند که این مواد به تنظیم بدن شما کمک می کنند. از بین این ۲۲ اسید آمینه ۹ اسید آمینه ضروری هستند، یعنی اینکه باید از طریق غذا تامین شوند. درصورت تا مین نشدن اسید های امینه ضروری، بدن فیبرهای ماهیچه ای را نمی تواند دوباره بسازد .وقتی ما به طور سخت تمرین می کنیم فیبر های ماهیچه ای تجزیه می شوند. ما باید بلافاصله فیبرهای ماهیچه ای را از طریق مصرف پروتئین جبران کنیم. ۳ اسیدآمینه شاخه ای وجود دارد که برای برگشت به حالت اولیه بعد از انجام فعالیت ورزشی مهم هستند. این ۳ اسید آمینه، لوسین ، ایزولوسین و والین هستند. اینها باید از طریق رژیم غذایی تأمین شوند. بهترین زمان برای دریافت مکمل این اسید های آمینه شاخه دار بلافاصه قبل و بعد از انجام فعالیت ورزشی است. از طریق تأمین اسیدهای آمینه شاخه دار شما می توانید از آسیب ماهیچه ای جلوگیری کنید. بدین ترتیب توانایی شما برای انجام تمرین های ورزشی سخت افزایش می یابد.

 

محل بوکس

محل بوکس از داخل طناب‌ها ۶٫۱۰ × ۶٫۱۰ متر مساوی با ۲۰ ×۲۰ فوت و از خارج ۸ × ۸ متر مساوی با ۲۶ × ۲۶ فوت می‌‌باشد. گوشه‌ها بایستی بخوبی (در قدیم با پارچه و پنبه)توسط تشکهای مخصوص پوشیده شود. محوطه از چهار طرف توسط ۴ طناب پوشیده شده که قطر طنابها یک اینچ و روی آن توسط پارچه نرمی یا لاستیک پوشانده می‌‌شود. فواصل طناب‌ها از کف محوطه به ترتیب ۳۰ , ۶۰ , ۹۰ , ۱۲۰ سانتی متر می‌‌باشد. کف محوطه بوکس بایستی با تشک به ضخامت ۵ سانتی متر و روی تشک را نیز با برزنت محکم پوشیده شده و توسط طناب به کف محوطه بسته می‌‌شود.مدت مسابقه

مسابقه در ۵ دوره(راند) ۲ دقیقه یا ۳ دوره(راند) ۳ دقیقه انجام می‌‌شود .

اوزان مسابقه

اوزان در مسابقات آماتور هشت کلاس با اوزان زیرین مورد نظر است مگس وزن ۵۱ کیلوگرم خروس وزن ۵۴ پر وزن ۵۸ سبک وزن ۶۲ نیم وزن ۶۷ میان وزن ۷۳ نیم سنگین ۸۰ سنگین وزن ۸۰+وسایل مورد نیاز: از قبیل بطری آب و حوله و اسفنج و نظایر آنها لازم است که از طرف باشگاه مربوطه تأمین می‌‌شود.

نکاتی در مورد امتیازات مسابقه

تعداد ضربات – ضرباتی که مطابق قانون و بدون دفاع به هدف اصابت نمایددفاع بطوری که حملات حریف خنثی شود.حمله و روش صحیح بوکس لازم است کاملاً مورد نظر باشد.ضربات خطا و غیر فنی حساب نمی‌شود.در موقعی که داور وسط خطا را دیده و تذکر می‌‌دهد لازماست امتیاز کسر شود توسط داورها ضربات صحیح بایستی با مشت بسته و با سطح جلو چهار انگشت دست زده شود. محل صحیح ضربات جلوی صورت و طرفین آن , جلوی بدن بالاتر از کمربند و طرفین ضربه زده شود , روی ساعد و بازو و دستکش امتیاز نخواهد داشت. نسبت به اتفاقات آنی تصمیم داور وسط قطعی است و در غیر این صورت کمیته مسابقات تصمیم لازم را می‌‌گیرد.